7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından ağır yara alan Kahramanmaraş için ivedilikle seferberlik ilan edilmeli. Yapılan çalışmalar kentte kurulacak iyi koordinasyonla yürütülmeli. Yapılacak olan konutlar, altyapı, okullar, camiler, kültür alanları bilirkişilerle, şehir plancıları, mimarlar ve mühendisler eşliğinde planlanarak yürütülmeli. 71 ildeki çalışmalar aksatılmadan Cumhurbaşkanlığı himayesinde aciliyeti olmayan yatırımlar durdurulmalı, buralar için hazırlanan ödenekler seferberlik ilanı kapsamında Kahramanmaraş’a ve Hatay’a aktarılmalıdır. Çünkü Kahramanmaraş yapı stokunun yaklaşık yüzde 45’ini Hatay ise yüzde 85’ini kaybetti. Asrın felaketinin yaşandığı bu iki kentte yeniden inşa çalışmaları ne zaman başlar bilemem ama enkaz kaldırma çalışmalarının en az 6 ay süreceği göz önünde bulundurularak yatırımlar planlanmalıdır. Çalışmalar gurupların isteklerine göre değil Kahramanmaraş’ın ortak menfaatlerine uygun olarak yapılmalıdır.
Yaşanan depremlerde Kahramanmaraş genelinde 7 bin 300’den fazla bina yıkılırken 4 bin 500’den fazla binanın acil yıkılması gerekiyor. Ağır hasarlı olan yaklaşık 32 bin binanın ise planlı bir şekilde yıkılacağı edindiğim bilgiler arasında. Böylelikle kentin yapı stokunun yüzde 45’ine tekabül eden yaklaşık 45 bin tamamen yıkılacak. Yaklaşık 200 tane okulunda yıkıldığı kentte işaret edilen 27 Mart’ta eğitim öğretime başlanması da neredeyse imkânsız görünüyor. İşte tüm bunlar göz önünde bulundurularak seferberlik ilan edilmesi elzem bir konu.
Birçok işletmenin yıkıldığı ve hasar gördüğü Kahramanmaraş’ta bir problemde işçilerin göç etmesi. Gayri resmi verilere göre 480 bin Kahramanmaraşlının başka illere göç ettiğini göz önünde bulundurursak çalışmaya uygun işletmelerin işçi bulamaması işleri biraz daha zora sokacağa benziyor. Bu konuda atılacak adımların kent ekonomisine katkı sağlayacağı yadsınamaz.
Kahramanmaraş’ta barınma sorunu hala en büyük problemler arasında. 10 binden fazla artçının yaşandığı kentte, çadır bulamayan insanlar, kendi imkânlarıyla kurduğu barınaklarda yaşam mücadelesi veriyor. Bu anlamda sorulması gereken en önemli soru sanırım bu insanları burada nasıl tutarız olacak.
Diğer önemli bir konu ise bu sürede iş hayatını idame ettiremeyecek olan serbest meslek mensupları. Bu insanların gelir kaybı devlet tarafından karşılanacak mı, zarar gören işletmeler ve ofisler için bir imkan sunulacak mı? Sorulması ve cevaplanması gerek çok soru var. Devlet aklı her şeyi bilir ümidiyle yaralarımızı sarmak için gecemizi gündüzümüze katarak doğup büyüdüğümüz şehrin sokaklarında olmaya devam edeceğiz.
Edindiğim güncel bir bilgiyi de sizlerle paylaşarak yazımı noktalamak istiyorum. Kulislerde konuşulanlara göre Kahramanmaraş Vali Yardımcılığı görevini yürüten Rıza Gençoğlu, Fatih Damatlar ve Erol Özkan’ın başka illere atamasının yapılacağı yönünde.
Sağlıcakla kalın.
