Şule Kirişci

Dijital kimliklerimizi nasıl koruruz?

Şule Kirişci

Kamu kurumlarını hedef alan geniş kapsamlı sahte e-imza kullanımı, elektronik imza (e-imza) sisteminin ne kadar önemli ve aynı zamanda ne kadar dikkatli kullanılmaya ihtiyaç duyduğunu bir kez daha gündeme taşıdı. Sahte e-imza kullanılarak üniversite diploması, lise diploması ve sürücü belgesi gibi birtakım belgeler üretildiği tespit edildi.

Bu gelişmeler, e-imzanın kullanım alanları kadar, korunması gereken bir dijital değer olduğunu da hatırlattı.

Elektronik imza nedir?

Elektronik imza, elle atılan imzanın dijital ortamda karşılığıdır ve Türkiye’de hukuken ıslak imza ile aynı geçerliliğe sahiptir. Resmî işlemlerin çoğu artık e-imza aracılığıyla hızlı ve güvenli bir şekilde yapılabilmektedir. Kamu kurumları, özel şirketler ve bireyler tarafından kullanılan e-imzalar; vergi beyanları, noter işlemleri, mahkeme başvuruları, e-devlet işlemleri, diploma ve belge onayları gibi çok sayıda alanda hayatı kolaylaştırmaktadır.

E-İmza nasıl alınır?

Elektronik imza sahibi olmak isteyen bireyler, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yetkilendirilmiş bir Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısına (ESHS) başvurarak bu hizmeti alabilirler. Kamu personeli ise genellikle TÜBİTAK’a bağlı Kamu Sertifikasyon Merkezi üzerinden e-imza edinmektedir.

Bu işlem sonucunda kullanıcıya bir USB cihaz veya akıllı kart verilir. Bu donanım, ilgili yazılımla birlikte kullanılarak kimlik doğrulama işlemi yapılır.

Güvenlik neden önemli?

Elektronik imzaların kullanıldığı sistemler, oldukça geniş ve etkili bir yetki alanı sunar. Bu nedenle, e-imzanın izinsiz kullanılması durumunda kişi adına pek çok işlem yapılabilir. Örneğin, sahte sözleşmeler imzalanabilir, resmî kurumlara yanlış beyanda bulunulabilir, e-imza ile yapılan işlemler nedeniyle kişi sorumlu tutulabilir.

Bu gibi durumların önüne geçmek için e-imzanın güvenliği hem bireylerin hem de kurumların önceliği olmalıdır.

Vatandaşlar Kendilerini Nasıl Koruyabilir?

  • E-imza USB veya kart donanımını güvenli bir yerde saklamak,
  • PIN kodunu kimseyle paylaşmamak,
  • Antivirüs yazılımlarıyla bilgisayar güvenliğini sağlamak,
  • E-imza ile ilgili gelen e-posta ve mesajları dikkatle incelemek,
  • Şüpheli bir durum fark edilirse sertifikayı iptal ettirmek,
  • E-Devlet üzerinden "Nitelikli Elektronik Sertifika Sorgulaması" yaparak adlarına başka e-imza tanımlanıp tanımlanmadığını kontrol etmek.

Ayrıca, BTK’nın aldığı yeni bir kararla, bir kişi adına e-imza başvurusu yapıldığında, başvuru sahibine SMS yoluyla bilgi veriliyor. Bu mesajın ardından 6 saatlik bir bekleme süresi uygulanıyor. Bu uygulama, e-imza başvurularında güvenliği artırmayı amaçlıyor.

Sistem nasıl denetleniyor?

Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcıları; teknik altyapı yeterliliği, bilgi güvenliği, personel eğitimi ve süreç yönetimi gibi kriterleri karşılamak zorunda. BTK tarafından düzenli olarak denetlenen bu kuruluşlar, vatandaşlara ve kurumlara güvenli hizmet sunmakla yükümlü.

E-imzaların kullanıldığı sistemlerde işlemler dijital olarak kayıt altına alınır ve imza doğrulama araçlarıyla belgelerin geçerliliği kontrol edilebilir. Belgede imza sahibinin bilgileri ve işlem zamanı gibi veriler de bulunur.

Son olarak, elektronik imza, hayatı kolaylaştıran ve dijitalleşmeyi mümkün kılan önemli bir teknolojidir. Ancak bu kolaylıkla birlikte, güvenlik sorumluluğu da gelir. Hem bireyler hem de kurumlar, e-imzalarını dikkatle kullanmalı, gerekli koruma önlemlerini almalı ve gelişmeleri yakından takip etmelidir.

Dijital kimliğimizi oluşturan her unsur gibi, e-imza da bizim bir parçamız. Güvende olması, sadece belge güvenliğini değil, aynı zamanda kişisel verilerimizin ve itibari işlemlerimizin de güvende olması anlamına gelir.

Sağlıcakla…
 

Yazarın Diğer Yazıları