Anne sütü bebekler için mucizevi özellik taşımakta ve bebeğin ihtiyacı olan tüm besin öğelerini ilk 6 ay tek başına sağlayabilmektedir.
İçerdiği koruyucu maddeler nedeniyle bebeğin bedensel, zihinsel ve psikolojik olarak sağlıklı gelişimine yardımcı olmaktadır.
Anne sütü ile beslenmiş çocuklar astım, pişik, alerji, çocuk diyabeti, obezite gibi hastalıklara karşı daha dirençli olmaktadır.
Bütün bunların yanında anne sütü bebek ve anne arasındaki duygusal bağı kuvvetlendirmektedir.
Emziren Anneler Nasıl Beslenmelidir?
Emziren bir anne günde 700-800 ml süt salgılamaktadır. Bu da emziren annenin normalden daha fazla enerji, protein, vitamin ve mineral ihtiyacı olduğunu göstermektedir. Bu sebeple annenin beslenme ile daha fazla kalori alması gerekmektedir. Yeterli beslenilmediği taktirde anne vücudundaki kendi depoları kullanacak ve bu da annenin sağlığını olumsuz yönde etkileyecektir.
Bu nedenle anne beslenmesi anne ve bebek sağlığı açısından önemli bir yere sahiptir.
• Gün içinde et, süt, peynir, yumurta gibi proteinleri; ekmek, bulgur gibi karbonhidratları; ceviz, fındık gibi yağlı tohumları ve sebze-meyveleri yeterli miktarda almaya ve çeşitli beslenmeye özen gösterilmelidir.
• Kalsiyumdan zengin olan süt, peynir, yoğurt gibi besinler her gün düzenli olarak tüketilmelidir.
•Öğünlerde A vitamininden zengin havuç, yeşil yapraklı sebzeler, kayısı gibi besinlere yer vermeye özen gösterilmelidir.
• Vitamin ve mineral kaynağı olan taze meyve ve sebze tüketimi ihmal edilmemelidir.
•Yediğiniz besinlerin besin değerini korumak ve özellikle anemiyi (kansızlık) önlemek amacıyla yemeklerle birlikte çay tüketiminden kaçınılmalıdır.
• Ara öğünlerde süt kalitesini artıracak taze/kuru meyveler, yoğurt, kuru yemişler, tam tahıllı sandviçler iyi bir alternatif olacaktır.
• Sütünüzü artırmanın en kolay yolu su tüketimidir. Çünkü anne sütünün büyük bir kısmını su oluşturmaktadır. Günlük 3 litre sıvı tüketmeye özen gösterilmelidir. Bunun 1,5-2 litresini sudan kalan kısmını ise bitki çayları (anason, rezene, papatya, melisa, ıhlamur, kuşburnu) , komposto, lohusa şerbeti, kefir, süt, ayran, çorba, cacık gibi sıvılardan karşılanabilir.
•Yeterli iyot ihtiyacının sağlanabilmesi için ise yemek yaparken iyotlu tuz tercih edilmelidir.
• D vitamini bebeğinizin kas ve kemiklerinin gelişimi açısından önemlidir. Bu nedenle uygun koşullarda bebeğiniz ile birlikte gün ışığına çıkmaya özen gösterilmelidir.
• Gaz oluşumunu önlemek amacıyla kurubaklagillerin haşlanan suyu mutlaka dökülmeli, gaz problemi yapıyor ise bir süre kurubaklagil tercih edilmemeli. Bunlara ek olarak gaz yapan besinler iyice pişirilip yeterince çiğnenerek tüketilmelidir.
• Doğum kilolarını vermek için çok düşük kalorili diyetler gibi süt salgılamanızı ve sağlığınızı tehdit edecek yöntemlerden kaçınınız. Yeterli emzirme ve sağlıklı beslenme sonucu aldığınız kiloları rahatlıkla verebilir; bu konuda beslenme ve diyet uzmanlarından destek alabilirsiniz.
Emziren Anne için 1 Günlük Örnek Beslenme Programı
Kahvaltı:
1 su bardağı süt (içerisine 1 tatlı kaşığı bal veya pekmez ilave edilebilir)
1 adet haşlanmış yumurta
1 ince dilim (30gr) beyaz peynir + 5 adet zeytin + 1-2 ince dilim tam buğday ekmeği
Mevsim yeşillikleri
Ara Öğün:
1 porsiyon mevsim meyvesi + 6 adet çiğ badem
Öğle:
1 porsiyon etli sebze yemeği (sebzeli köfte/tavuk/balık)
1 porsiyon tam tahıllı makarna + 1 kase yoğurt + 1 ince dilim tam tahıllı ekmek
Mevsim salata
Ara Öğün:
1 ince dilim (30gr) beyaz peynir + 1 adet etimek/galeta + söğüş sebze
Akşam:
1 kase çorba
1 porsiyon et (balık/tavuk) veya kıymalı sebze yemeği + 1 kase yoğurt
1 ince dilim tam tahıllı ekmek + Mevsim salata
Yatarken:
1 bardak süt + 1 porsiyon meyve veya 1 porsiyon sütlü tatlı: (porsiyon miktarı kişilerin enerji gereksinmelerine göre değişkenlik göstermektedir)
Anne Sütünün Arttıran Besinler Nelerdir?
Anne sütünün miktar ve kalite bakımından artması bebeğin ihtiyaçlarının doğal yollardan daha çabuk karşılanmasını sağlayacaktır.
Bu nedenle öğünlerinizde anne sütünü arttıran besinler tercih edilmelidir
Su: Sütünüzü artırmanın en kolay yolu su tüketimidir.
Rezene: Yapılan araştırmalara göre anne sütü için gerekli olan östrojen ve prolaktin hormonlarının üretimini teşvik etmektedir.
Dereotu: Rezene gibi anne sütü üretimini destekleyen hormonların üretimini teşvik etmektedir.
Siyah Susam: Kalsiyumdan zengin olan siyah susamın anne sütünü arttırıcı etkisi olduğu düşünülmektedir. Susama yemeklerinizde yer verebilirsiniz.
Kimyon: Süt üretimini teşvik eden kimyon doğumdan sonra anneyi güçlendirmek için önemli bir mineral olan demir bakımından zengindir.
Arpa: Arpa ile pişirilmiş pilav veya çorba süt yapımını arttırmak için kullanılabilir. Özellikle arpa ve rezene kombinasyonunun sütün kalitesini yükselttiği düşünülmektedir.
Fesleğen: Sindirim sistemini düzenleyici, sakinleştirici etkisi bulunan iyi bir K vitamini kaynağı olan fesleğen yemeklerle birlikte veya çay olarak tercih edilebilir.
Yeşil Sebzeler: Yeşil sebzeler laktasyonu arttırmakla beraber sindirime yardımcı olur ve vücudu güçlendirir. Ancak brokoli , lahana gibi kükürtlü sebzeler bebeklerde gaz oluşumuna ve sütün tadını etkileyerek süte karşı isteksizlik gibi sorunlara yer açabilir. Bu tür sebzeler bebeğin süte karşı istek durumu gözlenerek tüketilmelidir.
Kırmızı-Turuncu Sebzeler: Beta-karoten bakımından zengin olan havuç , tatlı patates ve diğer kızmızı-turuncu besinler anne sütünü arttırmaya yardımcı olmaktadır.
Sarımsak: Emziren annelerin kokusu nedeniyle bebeğin sevmeyeceğini düşündüğü, ancak aksine bebeğin süt emme süresini arttıran sarımsak aynı zamanda annenin de iştahını açarak süt kalitesi için gerekli vitamin ve mineralleri almasına yardımcı olmaktadır.
Yulaf: Besin lifi, demir ve kalsiyum bakımından zengin olan yulaf emziren anneler arasında oldukça popüler bir besindir. Kendinize yulaf püresi hazırlayabilir ve pürenin besin değerini arttırmak için fındık, süt, meyve ya da baharat ekleyebilirsiniz.
Yağlar: Zeytinyağı, keten tohumu yağı ve susam yağı gibi sağlıklı yağların emzirmeye yardımcı olduğuna inanılmaktadır. Bu yağlar ayrıca annenin enerjisini arttırmaktadır.
Bunlara ek olarak anason, rezene, papatya, melisa, ıhlamur, kuşburnu gibi bitki çayları; tahin, incir, hurma, beyaz üzüm, beyaz dut, yer elması, kişniş, sumak, nane, zencefil gibi besinlerinde anne sütünü arttırmaya yardımcı olduğu bilinmektedir.
