Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin çökmesinin üzerinden 1 yıl geçti
Suriye'nin güneyindeki Dera ilinde Mart 2011'de başlayan halk hareketinin, muhaliflerin Şam'ın kontrolünü ele geçirmesiyle zafere ulaşıp, Baas Partisinin 61 yıllık iktidarını devirmesinin üzerinden 1 yıl geçti.
Suriye'nin güneyindeki Dera ilinde bir grup öğrencinin 15 Mart 2011'de okul duvarına "Ey doktor (Beşşar Esed) şimdi sıra sana geldi" yazmasıyla başlayan Suriye devrimi, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) ve diğer muhalif grupların başlattığı son operasyonla 8 Aralık 2024'te zaferle sonuçlandı.
Muhalifler, 27 Kasım 2024'te başlattıkları operasyonun başında kuzeydeki Halep ve İdlib'te elde edilen ilerlemenin ardından Hama ve Humus vilayetlerine yönelerek başkente giden hattın büyük bölümünü kontrol altına aldı. Böylece rejim güçlerinin kuzey ve orta bölgelerdeki savunma hatları çöktü.
Humus'un el değiştirmesiyle birlikte rejim saflarında dağılmalar görüldü, birçok asker silah bırakarak muhaliflere teslim oldu ya da kaçtı. Halkın desteğini alan muhaliflerin Şam'a girmesiyle birlikte 8 Aralık 2024'te 61 yıllık Baas rejimi çöktü.
Esed ve üst düzey askeri yetkililerin, aileleriyle birlikte ülkeden kaçmasının ardından Baas dönemine ait semboller hedef alındı, heykeller devrildi ve işkence merkezleri kapatıldı. Rejimin yıkılmasıyla ülkede yeni bir dönem başladı.
Muhalif askeri gruplar, "devrim sonrası geçiş dönemi" için yeni yönetimi kurdu. Ahmed Şara ülkenin Cumhurbaşkanı ilan edildi.
Güvenlik alanında ise HTŞ ve Suriye Milli Ordusu (SMO) unsurlarının yeni Suriye ordusu bünyesinde tek komuta yapısında birleştirilmesi kararlaştırıldı. Rejim ordusu ve güvenlik güçleri ile Baas Partisi ve rejimin belirlediği parlamento ise feshedildi.
Suriyelilerin gönüllü geri dönüşleri hızlandı
Rejimin yıkılmasının ardından iç savaş yıllarında komşu ülkelere sığınan Suriyelilerin memleketlerine dönüşü de hız kazandı. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 1 Kasım'da yaptığı açıklamada, 8 Aralık 2024 sonrasında 550 bin Suriyelinin ülkesine gönüllü dönüş yaptığını bildirdi.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) de 4 Aralık'ta yaptığı açıklamada, 2025'te 378 bin Suriyeli mültecinin Lübnan'dan ülkesine döndüğünü duyurdu.
