Laboratuvarda üretilen faydalı böcekler zararlılara karşı kalkan oluyor
Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (BATEM) laboratuvarlarında, yılda yaklaşık 40 ton patates, 4 ton bal kabağı kullanılarak üretilen milyonlarca faydalı böcek, narenciye bahçelerini zararlılara karşı koruyor.
Antalya'daki BATEM yerleşkesinde, sürdürülebilir tarımın temel taşlarından olan biyolojik mücadele için yılın 12 ayı, 20 odadan oluşan laboratuvarlarında, 'cryptolaemus motrouzieri' avcı böceği ile 'leptomastix dactylopii' parazitoidi üretimi yapılıyor.
Turunçgil ve narda unlubit ile biyolojik mücadelede çok etkili olan, bulunduğu bahçede unlubite karşı kimyasal ilaç kullanımı gerektirmeyen faydalı böcekler, konusunda uzman ziraat mühendisleri tarafından özenle üretiliyor.
Avustralya orijinli faydalı böcekler, kışı Türkiye şartlarında geçiremediği için 1965'ten günümüze kadar her yıl BATEM laboratuvarında tonlarca patates ve bal kabağı kullanılarak üretiliyor ve farklı illerdeki çiftçilere ulaştırılıyor. Zararlı böcekleri yok eden faydalı böcekler sayesinde, ürünlerde kalıntı sorunu yaşanmıyor, ilaçlama sorunu çözülerek hem çevrenin hem de yeraltı sularının korunmasına katkı sunuluyor. Faydalı avcı böceğinin ergini, turunçgil bahçelerinde zararlı unlubitinin 30 bin adet yumurtasını yiyerek, yok edebiliyor. Zararlı böceğin ergin döneminden ise 2 bin 700 adetini yiyerek, zararlılarla mücadele ediyor.
Ağaçlarda çoğalmaya devam eden avcı faydalı böceklerden, bir ayda 30, iki ayda ise 9 bin böcek üreyebiliyor. Kışın soğukta öldüğü için bahçelere her yıl yeniden böcek salınması gerekiyor. BATEM Müdür Yardımcısı ziraat mühendisi Ali Öztop, AA muhabirine, laboratuvarda zorlu şartlarda iki farklı türde faydalı böcek üretimi yaptıklarını söyledi.
Böceklerin yaşadığı sıcaklık ve nem ortamını oluşturarak, canlı yem desteği sağlayarak üretim yaptıklarını belirten Öztop, 'Patatesler üzerinde önce zararlı unlubit böceklerini üretip, sonra ürettiğimiz faydalı böceklere, zararlı böcekleri yem olarak veriyoruz. Yıllık üretim kapasitemiz 6 milyon böcek üretimine kadar çıkabiliyor. Yılda 1,5 milyon zararlıyı doğrudan yiyen predatör, 3,5 milyon da yumurtasını zararlının üzerine bırakarak öldüren parazitoit üretiyoruz.' diye konuştu.
Üretimi çok zahmetli ama yaptığımıza değiyor
Böcek üretiminde ilaç kalıntısı olmayan patates kullandıklarını ifade eden Öztop, yetiştirirken böcek ilacı kullanılmayan ve depoda uzun süre kalabilen patatesin böceklere besin olarak kullanıldığını anlattı.
Kış döneminde patateste sürgün verimi az olduğundan üretimi sürdürebilmek için bal kabağı da kullandıklarını vurgulayan Öztop, şunları kaydetti: 'Faydalı böcekler, turunçgil bahçelerinin tamamında, nar ve muz alanlarında kullanılabiliyor. Ülkemizde nar ve turunçgilde kullanımı daha yoğun. Biyolojik mücadele için devletimizin desteği de var. Eğer üreticilerimiz, nar ve turunçgil alanlarında unlubitine karşı biyolojik mücadele yaparsa devletimiz yaklaşık maliyetlerin yüzde 60'ını geri ödeme şeklinde, hibe şeklinde vatandaşımıza veriyor. Unlubitine karşı bahçelerde yılda en az 5 defa ilaçlama yapılıyor ancak biyolojik mücadelede ilaçlamaya ihtiyaç kalmıyor. Böylece üründeki kalıntı sorunu da ortadan kalkıyor, çevreyi, doğayı, taban sularını koruyor. Üreticinin maliyetini de devlet desteğiyle zirai ilaç kullanımı maliyetinin altına düşürüyor.'
Öztop, ürettikleri faydalı böcekleri soğuk zincir kutularında her bölgeye gönderebildiklerini, bahçelerde nasıl kullanılacağına dair eğitim de verdiklerini dile getirdi.